Skutki fizyczne aborcji

I. Do powikłań bezpośred­nich abor­cji należy:

Śmierć jako następstwo aborcji

Ryzyko śmierci u kobiet pod­da­ją­cych się legal­nej abor­cji (dane z USA, lata 1988–1997) wynosi 0,7 na 100 tysięcy przy­pad­ków. Ryzyko to wzrasta o 38% wraz z kole­jnym tygod­niem (od 12) ciąży, którą pod­daje się ter­mi­nacji. Wskaźnik ten przy ciąży w 13–15 tyg. wynosi 14,7; w 16–20 tyg. 29,5, a powyżej 21 tygod­nia ciąży ryzyko zgonu wynosi aż 76,6^[1].

W wyniku legal­nej abor­cji w Stanach Zjed­noc­zonych w ciągu 7 lat (1987–1994) zmarło 101 kobiet (legalna abor­cja jest tam jedną z pier­wszych pię­ciu przy­czyn śmiertel­ności matek).

Krwotok i uszkodzenia narządów rodnych

Drugim co do częs­tości wys­tępowa­nia powikłaniem jest krwotok (1,5 na 1000) wys­tępu­jący w trak­cie lub po zabiegu. Przy­czyną jest niecałkowite usunię­cie tro­foblastu, roz­dar­cie szyjki macicy lub prze­bi­cie ściany macicy (1–4 na 1000)^[2]. Prze­bi­cie macicy może doprowadzić do uszkodzenia narządów wewnętrznych, głównie jelit. Efek­tem może być zapale­nie otrzewnej i wstrząs krwotoczny^[3].

Infekcja narządu rodnego

Najczęst­szym powikłaniem związanym z chirur­gicznym prz­er­waniem ciąży jest infekcja narządu rod­nego (w 49% przy­pad­ków) oraz mied­nicy, aż do zapale­nia otrzewnej. Zdarza się, że infekcja prze­b­iega bezob­ja­wowo, aż do chwili, kiedy dochodzi do powikła­nia w postaci wstrząsu sep­ty­cznego, który nie lec­zony doprowadza do rozwinię­cia się zespołu wykrzepi­a­nia ogól­nego (Dis­sem­i­nated Inravas­cu­lar Coag­u­la­tion – DIC). Brak spec­jal­isty­cznego leczenia kończy się w takich wypad­kach śmier­cią kobi­ety^[4].

II. Kon­sek­wencje odległe w cza­sie ujaw­ni­ają się w kilka dni lub tygodni po abor­cji. Stanowią poważne zagroże­nie dla zdrowia kobi­ety, a nawet, lec­zone nieod­powied­nio lub wcale, mogą być bezpośred­nią przy­czyną śmierci.

Do powikłań późnych abor­cji zal­iczamy ane­mię oraz zakaże­nia miejs­cowe i uogól­nione. Infekcja miejs­cowa obe­j­muje zwykle błonę ślu­zową szyjki i trzonu macicy oraz jajowody i jajniki. Nie lec­zona, może się rozsz­erzyć na narządy mied­nicy lub nawet na całą jamę brzuszną. Nawet mimo zaży­wa­nia anty­bio­tyków zakaże­nie może prze­jść w stan przewlekły lub mogą się rozwinąć rop­nie jajowodów albo mied­nicy mniejszej^[5]. Jako późne powikłanie uogól­nione może rozwinąć się także zakrzepowe zapale­nie żył mied­nicy i kończyn dol­nych z następową ropow­icą. Zakrzepy krwi mogą spowodować śmiertelny zator płuc^[6].

Choroby wen­eryczne, najczęś­ciej rzeżączka i rzę­sistkow­ica, powodują PID – zapale­nie otrzewnej mied­nicy. Jeśli wys­tępują u kobiet po sztucznym poronie­niu, są przy­czyną wielu poważnych kom­p­likacji. Niek­tóre bada­nia wykazały wzrost o 17% postabor­cyjnych zarażeń rzę­sistkow­icą^[7].

Ist­nieją również odległe powikła­nia abor­cji takie jak niepłod­ność, nawraca­jące stany zapalne dróg rod­nych oraz zaburzenia miesiączkowa­nia z brakiem owu­lacji. Niek­tórzy autorzy podają, że prz­er­wanie ciąży wywołuje u 1/3 kobiet w cza­sie pię­ci­o­let­niego okresu obserwacji zaburzenia cyklu miesięcznego z zaburzeni­ami owu­lacji włącznie. Prze­byty zabieg abor­cji może mieć negaty­wny wpływ na prze­bieg następ­nej ciąży.

W wyniku doko­nanej abor­cji może rozwinąć się ciąża poza­maci­czna, nastąpić poronie­nie samoistne, poród przed­w­czesny, również jako skutek niedo­ma­gania szyjki macicy. Praw­dopodobieństwo urodzenia przed 32. tygod­niem ciąży jest 2,5 razy więk­sze u kobi­ety po jed­no­ra­zowej abor­cji i ponad 5 razy więk­sze, jeżeli było w przeszłości więcej zabiegów^[8].

Ciąża poza­maci­czna jest poważnym powikłaniem, ponieważ w 20% przy­pad­ków w wyniku pęknię­cia jajowodu ma miejsce krwotok wewnętrzny. Ist­nieje też więk­sze praw­dopodobieństwo łożyska przo­du­jącego lub łożyska przy­rośniętego, kom­p­liku­jącego prze­bieg trze­ciego okresu porodu^[9]. Powikła­nia w trak­cie lub po prz­er­wa­niu ciąży mogą doprowadzić do niepłod­ności. Może być ona następst­wem powikłań infek­cyjnych, a w kon­sek­wencji niedrożności jajowodów lub zarośnię­cia jamy macicy (zespół Aschermana).

Odległym powikłaniem zabiegowego prz­er­wa­nia ciąży jest niewydol­ność cieśniowo-szyjkowa. Choroba objawia się przed­w­czes­nym otwieraniem szyjki i utratą ciąży w środ­kowym trymestrze jej trwa­nia. Kole­jnym odległym powikłaniem po prz­er­wa­niu ciąży w następst­wie zakaże­nia mied­nicy po doko­nanym zabiegu, jest obec­ność zrostów w jamie otrzewnowej. Zrosty mogą być przy­czyną dolegli­wości bólowych mied­nicy i niedrożności jelit.

Jedną z przy­czyn przewlekłego bólu mied­nicy jest somatyza­cja prob­lemu, z którym kobi­eta nigdy się nie upo­rała”^[10]. Odległe kon­sek­wencje, będące somatyza­cją prob­lemów psy­chicznych mogą objawić się zaburzeni­ami w wielu aspek­tach funkcjonowa­nia orga­nizmu bólami brzucha: chorobą wrzodową lub zaburzeni­ami moto­ryki prze­wodu pokar­mowego, bólami stawów.

Bada­nia przeprowad­zone w USA w 1994 roku wykazały, że ryzyko raka piersi u kobiet, które były w ciąży i dokon­ały abor­cji ryzyko jest o 50% wyższe. Ryzyko wys­tąpi­enia raka piersi wzrosło do 150% w odniesie­niu do kobiet przed 18 rok­iem życia^[11].

Ist­nieje także odległy prob­lem związany z prz­ery­waniem ciąży u kobiet z grupą krwi Rh ujem­nym. Kon­flikt sero­log­iczny, będący poważnym powikłaniem ciąży, jeśli nie zostanie podana kobiecie immunoglob­u­liny anty-D do 72 godzin po abor­cji^[12].

Rozpowszech­ni­anie rzetel­nej wiedzy na temat zdrowot­nych kon­sek­wencji abor­cji, czyli zabójstwa dziecka nien­ar­o­d­zonego jest ważnym zadaniem obrońców życia ludzkiego. Uświadami­anie kobiet ma na celu troskę o ich zdrowie fizy­czne, psy­chiczne oraz duchowe.

Przyp­isy:

1. Bartlett L. A., Berg C. J., Shul­man H. B., Risk Fac­tors for Legal Induced Abortion-Related Mor­tal­ity in the United States, w: „Obstet­rics & Gyne­col­ogy”, vol. 103 nr 4, 2004, s. 729–737.
2. Ujec M., Skutki zdrowotne abor­cji, w: „Służba Życiu” nr 5 (12) maj 2000, s. 14
3. Siko­rski R., Medy­czne skutki abor­cji, w: „Służba Życiu. Kon­sek­wencje abor­cji dla zdrowia kobi­ety”, nr 5/2000, s. 12
4. Siko­rski R., Baszak E., Medy­czne skutki abor­cji, w: „Służba Życiu” nr 5 (12) maj 2000, s. 12.
5. Por. M. Ujec, art. cyt., s. 14–15
6. Por. M. Ujec, art. cyt., s. 15
7. Bar­bacci i in., Post Abor­tal Endometri­tis and Chlamy­dia, „OB&GYN” 1986, s. 68–686.
8. Mar­tius J. A., i wsp., Risk fac­tors asso­ci­ated with preterm and early preterm: uni­vari­ate and multi-variate analy­sis of 106 345 sin­gle­ton birth from 1994 statewide peri­na­tal sur­vey of Bavaria, w: „Europ. J. Obstet. Gynecol. Reprod. Biol.”, 2001, nr 96 (2), s. 239–240.
9. Por. B. Chazan, Abor­cja i zdrowie kobi­ety, art. cyt., s. 11
10. Por. R. Siko­rski, art. cyt., s. 12
11. Dal­ing J. R., in., Risk of breast can­cer among young woman: rela­tion­ship to induced abor­tion,w: „J. Natl. Can­cer Inst.”, 1994, nr 86, s. 1584–1592.
12. Siko­rski R., art. cyt., s. 13